Co trzeba wiedzieć o sklejce?

Sklejka to jeden z najbardziej uniwersalnych materiałów drewnopochodnych, który jest bardzo popularny ze względu na lekkość oraz łatwość w obróbce. Choć wielu osobom kojarzy się z produktem technicznym o ograniczonym zastosowaniu, w rzeczywistości jest to materiał o szerokim spektrum właściwości i możliwości obróbki. Wykorzystywana w meblarstwie, budownictwie, przemyśle stoczniowym czy dekoracji wnętrz, stanowi kompromis między naturalnym drewnem a zaawansowanymi materiałami kompozytowymi. Ale co to właściwie jest sklejka, z czego powstaje i w jaki sposób można ją zutylizować? A dodatkowo – gdzie można kupić dobrej jakości sklejkę? Na te pytania odpowiemy w tym wpisie, zapraszamy!

Co to jest sklejka i jak powstaje?

Sklejka to materiał kompozytowy, który powstaje z cienkich warstw drewna – tzw. fornirów – klejonych ze sobą pod dużym ciśnieniem i w wysokiej temperaturze. Każdy fornir układany jest prostopadle do poprzedniego, dzięki czemu włókna drzewne krzyżują się, tworząc układ warstw odporny na zginanie, paczenie oraz pękanie. To stabilny sposób budowy, który odróżnia ją od drewna litego. Najczęściej sklejka składa się z nieparzystej liczby warstw – od trzech do nawet kilkunastu – dzięki czemu naprężenie rozkłada się równomiernie na całości. Wierzchnie warstwy tworzą tzw. lico i spód, natomiast wewnątrz znajduje się rdzeń. To właśnie rodzaj drewna i zastosowany klej decydują o tym, czy sklejka będzie suchotrwała, półwodoodporna, czy w pełni odporna na działanie wilgoci.

Z czego powstaje sklejka?

Do produkcji sklejki wykorzystuje się różne gatunki drewna, co bezpośrednio wpływa na jej wagę, trwałość i podatność na obróbkę. Najczęściej spotykane są sklejki liściaste oraz iglaste, a w zastosowaniach specjalistycznych również egzotyczne.

• Sklejka liściasta, produkowana z brzozy, olchy lub topoli, wyróżnia się wysoką odpornością mechaniczną i gładką powierzchnią, dlatego znajduje zastosowanie w meblarstwie, stolarstwie artystycznym czy wykończeniach wnętrz. Brzoza zapewnia dużą twardość i stabilność, topola – niską wagę i łatwość gięcia. 
• Z kolei sklejka iglasta, wykonywana z sosny lub świerku, jest lżejsza i bardziej elastyczna, a przy tym tańsza w produkcji, przez co chętnie stosowana w budownictwie i konstrukcjach tymczasowych.
• Wśród materiałów o podwyższonej elastyczności spotyka się także sklejki z drewna Fuma (Ceiba) – znane z wyjątkowo małej gęstości i możliwości formowania łuków o niewielkim promieniu. Właśnie ten typ wykorzystywany jest m.in. w przemyśle jachtowym, gdzie liczy się połączenie odporności na wilgoć z niską masą i podatnością na gięcie.

Rodzaje sklejek i ich właściwości

Sklejki dzielą się na kilka grup, które różnią się stopniem odporności na wodę, liczbą warstw, sposobem obróbki powierzchni oraz jakością wizualną. Te parametry nie są jedynie formalnością – wpływają na zachowanie materiału w codziennym użytkowaniu.

1. Odporność na wilgoć ze względu na zastosowany klej

• Sklejka suchotrwała – klejona żywicą mocznikową, przeznaczona do wnętrz suchych, gdzie wilgotność powietrza utrzymuje się na stałym, niskim poziomie.
• Sklejka półwodoodporna – stosowana w pomieszczeniach o umiarkowanej wilgotności, np. kuchniach i łazienkach.
• Sklejka wodoodporna – łączona żywicami fenolowymi lub bakelitowymi, odporna na deszcz i zmienne warunki atmosferyczne. To rozwiązanie wybierane do zastosowań zewnętrznych, w przemyśle transportowym, stoczniowym i budowlanym.

2. Ze względu na ilość warstw oraz obróbkę powierzchni

3. Klasy jakości (I-IV)

• Klasa I – płyty o niemal idealnej powierzchni, pozbawione wad, używane w projektach dekoracyjnych.
• Klasa II – dopuszcza drobne sęki i nieznaczne przebarwienia.
• Klasa III i IV – stosowane konstrukcyjnie, tam, gdzie liczy się wytrzymałość.

Właściwości fizyczne i użytkowe – dlaczego sklejka jest tak popularna?

Sklejka zyskała popularność dzięki wyjątkowemu połączeniu niskiej masy z dużą odpornością mechaniczną. Przy tej samej grubości potrafi być znacznie sztywniejsza od MDF-u czy płyty wiórowej, zachowując przy tym mniejszy ciężar. Jest odporna na zginanie i ściskanie – krzyżowy układ włókien zapobiega deformacjom i umożliwia równomierne przenoszenie obciążeń. Fornir, w przeciwieństwie do litego drewna, mniej reaguje na zmiany wilgotności, dlatego używa się go częściej w wilgotnym środowisku. Dodatkowo jest świetnym izolatorem temperatury oraz dźwięków – naturalna porowatość drewna sprawia, że sklejka pochłania część fal dźwiękowych i zatrzymuje ciepło w środku.

Utylizacja sklejki, czyli gdzie ją wyrzucić?

Sklejka nie jest odpadem komunalnym i nie powinna trafiać do pojemników na papier, plastik czy szkło. Wynika to z jej budowy – oprócz drewna zawiera żywice i kleje syntetyczne. W niewielkich ilościach resztki lub niewielkie płyty można oddać do PSZOK-u (Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) jako odpad wielkogabarytowy lub budowlany. Większe, pochodzące z prac remontowych lub produkcyjnych, należy przekazać firmom zajmującym się odbiorem i przetwarzaniem odpadów drzewnych w celu recyklingu.

Dlaczego to ważne? Prawidłowa utylizacja ogranicza emisję substancji szkodliwych i zmniejsza ilość odpadów trafiających na składowiska. Przekazanie materiału do profesjonalnego punktu to nie tylko obowiązek, ale też realny wkład w ochronę środowiska.

Gdzie kupić sklejkę?

Wybierając sklejkę, warto kierować się nie tylko ceną, ale przede wszystkim jakością i pochodzeniem materiału. Dobrze jest kupować u producentów lub dystrybutorów, którzy oferują produkty o potwierdzonych parametrach technicznych i stałej dostępności wymiarów. Jednym z takich miejsc jest firma GM Orfin, specjalizująca się w materiałach z segmentu premium, np. sklejek trudnopalnych czy elastycznych. Zakup prosto od dystrybutora gwarantuje pewność, że wybrana sklejka została właściwie przechowywana, posiada odpowiednie certyfikaty oraz pochodzi z kontrolowanych źródeł.

Sklejka to wielofunkcyjny materiał, którego powstaje z naturalnego surowca, ale dzięki technologii klejenia krzyżowego posiada parametry niedostępne dla litego drewna. Właśnie ta różnorodność sprawia, że trudno wskazać jeden „najlepszy” rodzaj, a właściwy wybór zależy od warunków, w jakich płyta ma być użytkowana. Jeżeli potrzebujesz pomocy w doborze właściwej sklejki do Twojego projektu, nie zawahaj się skontaktować z nami – z przyjemnością pomożemy! Dobrze dobrana sklejka to inwestycja w trwałą konstrukcję z materiału, który od lat pozostaje jednym z najdoskonalszych tworów stolarstwa. Nie wybieraj półśrodków, postaw na sprawdzoną sklejkę!